Τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στο χώρο του τύπου, ο οποίος έχει σχέση με τον χώρο του βιβλίου, είναι σχεδόν καθημερινές ώστε δεν προλαβαίνουμε να τις καταγράψουμε. Έντυπα φυλλοροούν, ανανεώνονται, κλείνουν, εμφανίζονται καινούρια. Έτσι τα Βιβλία του πάλαι ποτέ κραταιού Βήματος με ένα από τα πρώτα σοβαρά ένθετα για το βιβλίο κατάντησε σκιά του εαυτού του με ελάχιστες βιβλιοκριτικές. 
Το ένθετο του Ελεύθερου Tύπου έκλεισε πριν από την εφημερίδα. Η Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας ανανεώθηκε όχι μόνο στη μορφή αλλά και στον τρόπο προσέγγισης της κριτικής καταργώντας τα αφιερώματα και τα μεγάλα κείμενα. Παρ’ όλα αυτά μαζί με τις Αναγνώσεις της Αυγής, το Βιβλιοδρόμιο των Νέων και τη βιβλιοκριτική της Καθημερινής αποτελούν τις σοβαρότερες προσπάθειες στο χώρου του ημερήσιου τύπου, σε μια εποχή που δυστυχώς απειλούνται κυκλοφοριακά οι παραδοσιακά μεγάλες εφημερίδες και ο κόσμος στρέφεται αγεληδόν στα νέα έντυπα με την εύκολη ρητορική, το life style και τα πολλά DVD.
Το ένθετο του Ελεύθερου Tύπου έκλεισε πριν από την εφημερίδα. Η Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας ανανεώθηκε όχι μόνο στη μορφή αλλά και στον τρόπο προσέγγισης της κριτικής καταργώντας τα αφιερώματα και τα μεγάλα κείμενα. Παρ’ όλα αυτά μαζί με τις Αναγνώσεις της Αυγής, το Βιβλιοδρόμιο των Νέων και τη βιβλιοκριτική της Καθημερινής αποτελούν τις σοβαρότερες προσπάθειες στο χώρου του ημερήσιου τύπου, σε μια εποχή που δυστυχώς απειλούνται κυκλοφοριακά οι παραδοσιακά μεγάλες εφημερίδες και ο κόσμος στρέφεται αγεληδόν στα νέα έντυπα με την εύκολη ρητορική, το life style και τα πολλά DVD.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό των τελευταίων ετών στην κριτική του βιβλίου, είναι η εμφάνιση του free press είτε με τη μορφή των εβδομαδιαίων εντύπων είτε των αυτοτελών μηνιαίων τα οποία εί
ναι και πιο σοβαρές προσπάθειες. Ειδικά στα εβδομαδιαία ποικίλης ύλης, παρά τις καλές υπογραφές, υπάρχει ένα πνεύμα το οποίο διαποτίζει τα πάντα και επιβάλει κείμενα μικρά και εύπεπτα. Όσο απομακρυνόμαστε από το λογοτεχνικό περιοδικό για να φτάσουμε στο εβδομαδιαίο free press μοιάζει να υπάρχει μια πρέσα η οποία μεταμορφώνει τα κριτικά κείμενα σε fast food φτιαγμένα για τον βιαστικό αναγνώστη, ο οποίος θα ξεφυλλίσει γρήγορα τις σελίδες αφού δεν έχει χρόνο όχι για μεγάλες αναλύσεις αλλά ούτε για την ίδια του τη ζωή, έτσι που στο τέλος να θυμάσαι τον Μακ Λιούαν ότι το «μέσο είναι το μήνυμα».
Πάντως για όλα τα έντυπα και ένθετα τα οποία εξαρτώνται από τη
διαφήμιση υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα το οποίο κρύβεται κάτω από λαμπερές πολύχρωμες σελίδες. Πόσο μπορούν να συγκρουστούν με τις επιταγές της αγοράς; Πόσο μπορούν να διακινδυνεύσουν να δυσαρεστήσουν με τα γραφόμενα τους εκδοτικούς οίκους οι οποίοι θα τους στερήσουν το οξυγόνο της ύπαρξης; Απ’ αυτή την άποψη η νέα έκδοση του The Athens Review of Books έχει δυο σημαντικές θετικές παραμέτρους που είναι κόντρα στο ρεύμα της εποχής: τα μεγάλα κείμενα και τη δαπάνη της αγοράς. Στο προγραμματικό εισαγωγικό κείμενο μας υπόσχονται πολλά. Οψόμεθα.
ναι και πιο σοβαρές προσπάθειες. Ειδικά στα εβδομαδιαία ποικίλης ύλης, παρά τις καλές υπογραφές, υπάρχει ένα πνεύμα το οποίο διαποτίζει τα πάντα και επιβάλει κείμενα μικρά και εύπεπτα. Όσο απομακρυνόμαστε από το λογοτεχνικό περιοδικό για να φτάσουμε στο εβδομαδιαίο free press μοιάζει να υπάρχει μια πρέσα η οποία μεταμορφώνει τα κριτικά κείμενα σε fast food φτιαγμένα για τον βιαστικό αναγνώστη, ο οποίος θα ξεφυλλίσει γρήγορα τις σελίδες αφού δεν έχει χρόνο όχι για μεγάλες αναλύσεις αλλά ούτε για την ίδια του τη ζωή, έτσι που στο τέλος να θυμάσαι τον Μακ Λιούαν ότι το «μέσο είναι το μήνυμα».Πάντως για όλα τα έντυπα και ένθετα τα οποία εξαρτώνται από τη
διαφήμιση υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα το οποίο κρύβεται κάτω από λαμπερές πολύχρωμες σελίδες. Πόσο μπορούν να συγκρουστούν με τις επιταγές της αγοράς; Πόσο μπορούν να διακινδυνεύσουν να δυσαρεστήσουν με τα γραφόμενα τους εκδοτικούς οίκους οι οποίοι θα τους στερήσουν το οξυγόνο της ύπαρξης; Απ’ αυτή την άποψη η νέα έκδοση του The Athens Review of Books έχει δυο σημαντικές θετικές παραμέτρους που είναι κόντρα στο ρεύμα της εποχής: τα μεγάλα κείμενα και τη δαπάνη της αγοράς. Στο προγραμματικό εισαγωγικό κείμενο μας υπόσχονται πολλά. Οψόμεθα.
4 σχόλια:
Πολύ καλή ανασκόπηση.
Οι εφημερίδες χάνουν ό,τι ανέδειξαν οι ίδιες: το βιβλίο. Η Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας έχει παρακμάσει (βλ. ποστ μου), ενώ το Βήμα έχει πάψει να είναι βιβλιόφιλο. Οι αναγνώστες των freepress είναι ταχυφάγοι ξεφυλλιστές, ενώ οι αρμόδιοι γίνονται παρουσιαστές-διαφημιστές ενός προϊόντος που νιώθεις ότι θα αντέξει ελάχιστα.
Πατριάρχης Φώτιος
Οι διακινητές και οι διαφημιστές του αγαθού αυτού (βιβλίο) προσπαθούν εδώ και χρόνια (και το πέτυχαν εν μέρει)να κάνουν ένα crossover σε ένα κοινό που αντιμετωπίζει το βιβλίο σαν ένα αγαθό όπως τα τρόφιμα των σούπερ μάρκετς με σκοπό τις εύκολες πωλήσεις και το αυτονόητο κέρδος συνάμα. Κοινό όμως που εκπαιδεύτηκε να καταναλώνει fastfood και όχι ''κανονική'' τροφή.Κοινό το οποίο αγνοεί την εργογραφία του Καμύ και το έργο του Κέρτες αλλά καυχάται σε συζητήσεις οτι ''διαβάζει''.
Είναι σαν το μουσικό κοινό στο οποίο απευθύνεται η Nora Jones της Blue Note. Κοινό το οποίο αγνοεί τη δισκογραφία του Art Blakey και του Lou Donaldson αλλά καυχάται για το ότι ''ακούει'' τζαζ.
Πρέπει λοιπόν να επαναπροσδιορίσουμε το περιεχόμενο του όρου ''διαβάζω''. Είναι κάτι περισσότερο από την ταχεία κατανάλωση λέξεων στη σειρά.
Και βέβαια σύμμαχοι αυτού του μηχανισμού προώθησης του ''προιόντος'' είναι οι βιβλιοκριτικοί, οι οποίοι σχεδόν πάντα είναι αποτυχημένοι συγγραφείς, και ταυτόχρονα όπως αναφέρει ο Μ.Κ ''Πόσο μπορούν να διακινδυνεύσουν να δυσαρεστήσουν με τα γραφόμενα τους εκδοτικούς οίκους οι οποίοι θα τους στερήσουν το οξυγόνο της ύπαρξης;''.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=30&ct=19&artid=4549692&enthDate=05122009
Δημοσίευση σχολίου