"Η αίσθησή μου είναι ότι ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι χρειάζονται στη ζωή τους τα λογοτεχνικά περιοδικά..."
Το «ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ», ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά συμπλήρωσε αισίως τα 20 χρόνια.
Ο Γιώργος Κορδομενίδης στο επετειακό τεύχος και ειδικότερα στο απολογιστικό, εξομολογητικό και απολαυστικό κείμενό του που αναφέρεται στην «κουζίνα» του περιοδικού, επαναφέρει με καίριο τρόπο το ερώτημα για το ρόλο των λογοτεχνικών περιοδικών. Περισσότερο με συγκίνησαν εκείνα τα σημεία που αναφέρονται στην οστεοαρθρίτιδα και η σκηνή στο βιβλιοπωλείο του Ραγιά να μεταφέρει κάθιδρος και φορτωμένος τις βαριές τσάντες γεμάτες αντίτυπα, γιατί υπενθυμίζει στους ανυποψίαστους ότι -εκτός των άλλων- χρειάζεται ακόμη και η σωματική δαπάνη για να βγει ένα περιοδικό.
Μου θύμισε μια ανάλογη σκηνή με τον Βασίλη, κατά την οποία κουβαλούσαμε τις αντίστοιχες τσάντες με τα τεύχη της «ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ» στο ταχυδρομείο, μέσα στο παγωμένο χιόνι του Φεβρουαρίου. Εκεί αναρωτήθηκα μέσα μου για πρώτη φορά, μήπως «τρέχοντας να σώσουμε την ανθρωπότητα», όπως λέει και ο Λειβαδίτης, το έχουμε παρακάνει κάπως!
«Η αίσθησή μου είναι ότι ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι χρειάζονται στη ζωή τους τα λογοτεχνικά περιοδικά..." επισημαίνει ο Γιώργος Κορδομενίδης. «Είμαι απαισιόδοξος. Τα λογοτεχνικά περιοδικά είναι έντυπα που το σύστημα απλώς τα ανέχεται» έλεγε σε μια σχετική εκδήλωση ο Σταύρος Ζουμπουλάκης παλιότερα.
Με την ευκαιρία ξανακοίταξα όσα είχα πει το 1997 στην Α' Πανελλήνια Συνάντηση λογοτεχνικών περιοδικών που έγινε στην Κοζάνη και νομίζω ότι έχουν ακόμη κάποια επικαιρότητα:
«Tα τελευταία χρόνια τα λογοτεχνικά περιοδικά πληθαίνουν ως προς τον αριθμό, βελτιώνεται η ύλη και η εμφάνισή τους, πολλαπλασιάζεται η κυκλοφορία τους, γίνονται εμπορεύσιμο είδος με ευοίωνες προοπτικές. Aιωρείται, βέβαια, πάνω τους η κατηγορία ότι είναι πλαδαρά, δεν δημιουργούν αισθητικά ρεύματα, ότι υποθάλπουν μικροεξουσίες και κυκλώματα εμπορίας του επαίνου και του ψόγου.
Nομίζω ότι δεν λείπουν οι καλές προθέσεις. Kαι παρ όλη την ετερογένεια και την ανισότητα που υπάρχει, κυκλοφορούν ιδέες, παράγεται κριτικός και δοκιμιακός λόγος, υπηρετείται η ποίηση και η πεζογραφία γίνονται μεταφράσεις. Aν φαίνονται λίγο αμήχανα και χωρίς πυξίδα σε σχέση με τα παλαιότερα είναι γιατί πορεύονται σ ένα νέο τοπίο όπου οι ιδεολογικές και αισθητικές βεβαιότητες του παρελθόντος έχουν γίνει θρύψαλα. Eίναι μια συγγνωστή αδυναμία. Tο ανησυχητικό είναι ότι η αγορά και οι οικονομικές παράμετροι των περιοδικών μεγεθύνονται εις βάρος της αναγκαίας δόσης δονκιχωτισμού που θεωρώ απαραίτητη.
Eυτυχώς η τελική ετυμηγορία είναι υπόθεση του χρόνου και της επιστημονικής έρευνας όπως συμβαίνει με τα παλαιότερα περιοδικά. Έτσι προσγράφει στα θετικά της λογοτεχνίας περιοδικά σαν τον «Kοχλία» τα οποία στον καιρό τους αντιμετώπισαν την αναγνωστική επιφυλακτικότητα και καχυποψία όπως δείχνει η κυκλοφορία του η οποία μπορεί να καταμετρηθεί άνετα στα δάχτυλα των δυο χεριών μας. Eκείνο το οποίο αναλογεί σε εμάς είναι να κάνουμε τη μεροληπτική μας κατάθεση για την συνεκτίμηση των δεδομένων.
Mια απόπειρα αναζήτησης του προσώπου των περιοδικών θα έμενε ανολοκλήρωτη αν δεν ερευνούσε ταυτόχρονα το κίνητρο του «εγκλήματος». Tο κίνητρο δε δικαιώνει βεβαίως μια πράξη αλλά μπορεί να μας προμηθεύσει ελαφρυντικά για όσα διαπράττουμε ή και να επιβαρύνει τη θέση μας. Tα λογοτεχνικά περιοδικά είναι ο χώρος στον οποίο κάθε εμπλεκόμενος συντηρεί κάποιες υγιεινές αυταπάτες και χρήσιμες ψευδαισθήσεις, απολαμβάνει τον ανομολόγητο ναρκισσισμό να ακούει τη φωνή του πολλαπλασιασμένη από το ηχείο των σελίδων αναλαμβάνει το ρίσκο να εκτεθεί εκφέροντας έναν λόγο προσωπικό, έστω αδέξιο και αποσπασματικό. Kατασκευάζονται με την ίδια πρώτη ύλη των λογοτεχνικών βιβλίων. Προσπαθούν να θέσουν ερωτήματα, να ερμηνεύσουν τον κόσμο, να ψηλαφήσουν αξίες ύπαρξης.
Στο επετειακό τεύχος του "ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟΥ" και η θερμή κριτική της Μαρίας Στασινοπούλου για το βιβλίο μου:
"Η δυναμική της αφήγησης του Μάκη Καραγιάννη σε βάζει στις ατραπούς που θέλει ή που εσύ μπορείς να μπεις και αυτό είναι αρκετό. O καθρέφτης και το πρίσμα είναι πραγματική λογοτεχνία."
Ευχαριστώ όλους όσοι ασχολήθηκαν με το βιβλίο μου για την θερμή υποδοχή που του επεφύλαξαν.
Ολόκληρη η κριτική είναι εδώ"Εκλεκτικές (αυτο)βιογραφίες"
Σχετικά κείμενα με τα λογοτεχνικά περιοδικά στον ηλεκτρονικό τύπο:
Γιώργος Κορδομενίδης: "Είκοσι χρόνια στην ..."κουζίνα" του ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟΥ"
Γιάννης Πατίλης: "Συμβουλές σ΄έναν νέο Ποιητή, υποψήφιο εκδότη Λογοτεχνικού Περιοδικού", blog, Ποείν
Χ. Ηλιόπουλου: "Με αφορμή τα λογοτεχνικά περιοδικά", Αυγή 16.02.1997
Γ. Ζεβελάκης: "Τα μεταπολεμικά λογοτεχνικά περιοδικά της Θεσσαλονίκης", Ελευθεροτυπία, 24.01.2003
Γ. Κουβαρά: "Tο περιοδικό «Kριτική» και η ιστορία του", Καθημερινή,
7.12.2004
Ηλίας Μαγκλίνης: "Δεκαετία «Ποίησης» και ένα νέο... Mήλο", Καθημερινή, 26.01.2003
Κώστας Βούλγαρης:Επιθεώρηση τέχνης-"Το θέμα είναι τώρα τι λες", Αυγή, 14.01.2007,
Δημήτρης Ραυτόπουλος Κώστας Βούλγαρης, "Διάλογος για την επιθεώρηση Τέχνης" Αυγή, 28.01.2007
Γιάννης Κουβαράς, Επιθεώρηση Τέχνης- "Επαναθεώρηση", Αυγή, 14. 01. 2007
Αλέξης Ζήρας: "Στις Εποχές της Κριτικής" Αυγή, 06.06.2004
Επίσης, ο Γ. Ζεβελάκης παρουσίασε στην Αυγή 39 παλιά σπάνια περιοδικά από τη συλλογή του με τίτλο: "Πινακοθήκη σπάνιων περιοδικών"
| Οι άνθρωποι των περιοδικών | 20/03/2005 |
| Πινακοθήκη σπανίων περιοδικών | 27/02/2005 |
| Πινακοθήκη παλιών περιοδικών | 13/02/2005 |
| Μαθητική ζωή 1931 - 1938 | 06/02/2005 |
| "Φωνή της Δωδεκανήσου" 1922-24 | 30/01/2005 |
| "Το Χιούμορ" του 1938 | 23/01/2005 |
| Η Παλαιά "Ίρις" του 1924 | 16/01/2005 |
| Χαραυγή 1946 | 09/01/2005 |
| Πρωτοχρονιά του 1944 | 02/01/2005 |
| Χριστουγεννιάτικα: Τα πανελλήνια, Εθνικός Κήρυξ | 26/12/2004 |
| Πινακοθήκη σπάνιων περιοδικών | 19/12/2004 |
| ΕΒΔΟΜΑΣ 1887, ΕΒΔΟΜΑΣ 1927 | 19/12/2004 |
| "Πυρσός" και "Πυρσός της νεότητος" | 12/12/2004 |
| Τρία "Προπύλαια" | 05/12/2004 |
| Η Πινακοθήκη...... | 28/11/2004 |
| Τα δύο "Νεοελληνικά Γράμματα" | 14/11/2004 |
| Τα δύο "Παρασκήνια" | 07/11/2004 |
| Δύο με τον τίτλο "Ξεκίνημα" | 31/10/2004 |
| Συνονόματα περιοδικά | 24/10/2004 |
| Πινακοθήκη σπάνιων περιοδικών | 10/10/2004 |
| Πινακοθήκη σπανίων περιοδικών |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου